เมื่อเติบโตมากขึ้น และประกอบอาชีพเลี้ยงตัวเอง สิ่งที่เราควรรู้จักเอาไว้แม้ว่าจะไม่ได้ทำงานที่เกี่ยวกับการเงินหรือการลงทุนเลยก็ตาม คือ ผลิตภัณฑ์ทางการเงิน เพราะเป็นสิ่งที่มีความเกี่ยวข้องกับการดำรงชีวิตที่ต้องอยู่ภายใต้กฎหมายนี้ ทั้งยังเป็นอีกหนึ่งช่องทางการสร้างรายได้ที่นอกเหนือจากการประกอบอาชีพหลักก็เป็นได้ ผลิตภัณฑ์ทางการเงิน จะมี 3 หุ้นที่สำคัญ ประกอบด้วย
- หุ้นสามัญ
หุ้นสามัญ เป็นผลิตภัณฑ์ทางการเงินประเภทหนึ่ง ที่เป็นตราสารหรือเอกสารแสดงกรรมสิทธิ์ของผู้ถือหุ้นของบริษัทหรือกิจการใดกิจการหนึ่งที่มีการเปิดขายหุ้นเพื่อระดมทุนจากการขายหุ้นมาขยายพัฒนากิจการ โดยหุ้นสามัญจะมอบสิทธิ์ให้ผู้ถือหุ้นได้รับผลกำไรของธุรกิจผ่านเงินปันผล ทั้งยังสามารถได้รับผลประโยชน์เพิ่มเติมเมื่อมีการเพิ่มมูลค่าของราคาหุ้น หุ้นสามัญเป็นการแสดงถึงการร่วมเป็นส่วนหนึ่งในการเป็นเจ้าของบริษัท ดังนั้น ผู้ถือหุ้นจึงสามารถแสดงความคิดเห็นและใช้สิทธิ์ออกเสียงในที่ประชุมได้ ไม่ว่าจะเป็น การตัดสินใจด้านการจัดการหรือการสร้างความเปลี่ยนแปลงที่สำคัญของบริษัท ซึ่งสิทธิ์ดังกล่างเหล่านี้จะมากน้อยก็ขึ้นอยู่กับจำนวนหุ้นที่ถืออยู่ด้วย
- หุ้นบุริมสิทธิ์
ผลิตภัณฑ์ทางการเงิน ที่เป็นหุ้น อันดับต่อมา คือ หุ้นบุริมสิทธิ์ จะเป็นหุ้นประเภทที่ให้สิทธิพิเศษแก่ผู้ถือมากกว่าหุ้นสามัญ ซึ่งจะมี 2 ประการ ได้แก่ สิทธิ์รับเงินปันผลในอัตราที่แน่นอนก่อนผู้ถือหุ้นสามัญ รวมไปถึงในกรณีที่ไม่มีการจ่ายเงินปันผลในปีปัจจุบันผู้ถือหุ้นก็สามารถสะสมทบยอดไปในอนาคตได้ ทั้งนี้ก็ขึ้นอยู่กับข้อกำหนดในการออกหุ้นบุริมสิทธิ์ในครั้งนั้นๆ ด้วย และถ้าในกรณีที่บริษัทเลิกกิจการ ผู้ถือหุ้นบุริมสิทธิ์จะได้รับสิทธิ์ในการแบ่งทรัพย์สินก่อนผู้ถือหุ้นสามัญ เนื่องจากโดยทั่วไปแล้ว การออกหุ้นบุริมสิทธิ์นั้นจะทำเฉพาะเมื่อบริษัทหรือองค์กรเกิดภาวะวิกฤติ ไม่สามารถระดมเงินทุน จึงต้องให้สิทธิพิเศษมากกว่าผู้ถือหุ้นเดิม ในขณะเดียวกัน สิ่งที่ทำให้เกิดความแตกต่างของผู้ถือหุ้นบุริมสิทธิ์กับหุ้นสามัญก็คือ ผู้ถือหุ้นประเภทนี้จะไม่มีสิทธิ์ในการออกเสียงและสิทธิ์ในการรับการเลือกตั้งเป็นกรรมการบริษัท นอกจากนี้ ยังไม่ได้รับสิทธิ์ในการมีส่วนร่วมของผลกำไรที่เกินราคาซื้อหุ้นอีกด้วย
- หุ้นกู้
ผลิตภัณฑ์ทางการเงิน ประเภทหุ้น ชนิดสุดท้าย คือ หุ้นกู้ เป็นเอกสารแสดงสิทธิ์ในการเป็นเจ้าหนี้ของบริษัทหรือธุรกิจนั้นๆ วัตถุประสงค์ของการออกหุ้นกู้ของบริษัทก็เพื่อระดมทุนมาขยายกิจการ แต่จะเป็นการระดมทุนในรูปแบบของการกู้ยืมประชาชน โดยจะมีระยะเวลาและอัตราดอกเบี้ยกำหนดเอาไว้อย่างชัดเจนและแน่นอน ซึ่งหกุ้นกู้โดยทั่วไปแล้วจะมีอายุ 3-7 ปีและมีอัตราดอกเบี้ยที่สูงกว่าดอกเบี้ยเงินฝากธนาคาร นอกจากนี้ยังเป็นการกู้ที่ไม่มีหลักค้ำประกัน และมีการจ่ายดอกเบี้ยเป็นงวดจนครบกำหนดผู้ลงทุนก็จะได้รับเงินต้นคืน การถือหุ้นกูก็เหมือนกับการฝากเงินกับธนาคาร แต่จะมีผลตอบแทนเป็นอัตราดอกเบี้ยที่สูงกว่า และคงที่ ทั้งยังสามารถทำกำไรได้จากการขายหุ้น เมื่ออัตราดอกเบี้ยในตลาดมีแนวโน้มที่จะลดลง หุ้นกู้ก็จะมีราคาที่สูงขึ้น หุ้นกู้ประกอบด้วยหลายประเภท ได้แก่ หุ้นกู้แปลงสภาพ หุ้นกู้ต่อเพื่อรับดอกเบี้ยตามที่ระบุไว้ หุ้นกู้มีหลักประกัน และหุ้นกู้ด้อยสิทธิ์ เป็นต้น
หุ้น เป็นหนึ่งในประเภทของ ผลิตภัณฑ์ทางการเงิน ซึ่งจะมีความสำคัญและมีความเกี่ยวข้องกับการใช้ชีวิตประจำวันของคนทำงานทุกคนได้ทั้งทางตรงและทางอ้อม ดังนั้น เพื่อเป็นการสร้างความเข้าใจที่ถ่องแท้จึงควรมีการศึกษาหาข้อมูลเพิ่มเติมด้วย